Pages

Saturday 28 February 2015

යටඳොල වත්ත 5 - කපු සීයා.........




අප අපේ ගෙදර අවුරැදු සමරන විට අම්මලා පන්සල් යාම, සුබ නැකතට කිරිබත් ඉවීම ආදිය නැකතටම කළත් ආහාර අනුභව කරන නැකතට පෙර අපට බඩගිනි වූ විට කෙසෙල් ගෙඩියක් හෝ කැවුම් මුට්ටියෙන් කැවුමක් හෝ කෑමට නීති පැනවූයේ නැත. ඒත් මා මේ කියන අවුරැද්දේදී ලොකු ලොකු අම්මලා කෑම අනුභවය සඳහා නැකත් වෙලාව එනතුරැ අපට කිසිවක් කන්නට ඉඩ නැනොදුන්හ. නැකතට වැඩ අල්ලා ගනු දෙනු කොට කිරිබත් කන වෙලාව වෙන විට නංගිලා සහ මම සිටියේ හොඳටම හෙම්බත් වීය. එදානම් මට ගම එපා විය. ඒත් ඒ එපාවීම පැවතුණේ දිනකටත් වඩා සුළු කාලයක් පමණි. ඔවුන් එසේ කළේ අපව බඩ ගින්දරේ තබන්නට නොව සිංහල හා දමිළ අවුරැද්දේ සුබ නැකැත් හා ඒවා අනුගමනය කිරීමේ සංස්කෘතික වටිනාකම අපට ඒත්තු ගැන්වීමට බව පසුව අපට වැටහුණි.

මේ අයුරින් අවුරැදු සමය හීන්සීරැවේම ගෙවුණී.

ං ං ං ං ං ං ං ං ං ං ං ං ං

ලොකු ලොකු අම්මලාගේ ඉඩම පාර මට්ටමෙන් ඉහළ කඳු ගැටයක පිහිටා තිබීම නිසා වත්තේ කපා තිබූ ළිදේ ජලය තිබුණේ ඉතාමත්ම පහළිනි. ඉතාමත් ගැඹුරැවූ එම ළිඳෙහි ජලය කුඩා අපට පෙනුණේ ළිඳ වටා පැලවී තිබූ ජලජ ශාක අතුරින් ඉතාමත්ම පුංචියටය.

ජල නල පහසුකම් නොතිබුණු ඒ කාලයේ බීමට ජලය මෙන්ම උයන පිහන කටයුතු, ඇගපත මුහුණ සෝදා ගැනීම,නෑම සහ රෙදි සෝදා ගැනීම සිදු වූයේද මෙම ගැඹුරැ ළිඳේ වතුරිනි. 

අනුරාධපුරයේ අපේ ළිඳේ කිවුල් ජලය හා සසදන කල මේ යටඳොල ජලය දැන් තිබෙන බෝතල් කළ ජලයටත් වඩා නැවුම් විය. මිහිරි රසකින් යුක්ත විය. 

නමුත් ළිඳේ ගැඹුරැ කම නිසා වතුර ඇද දිය නෑමනම් ඉතාමත් දුෂ්කර විය. එක වතුර පනිට්ටුවක් ඇඟට දා ඊළඟ පනිට්ටුව ගොඩට අදින වෙලාවේ ඇඟපත ඉබේම වේලී තිබිණි.

මේ නිසා බොහෝ දිනවල දහවල් එකොළහට පමණ අප ලොකු ලොකු අම්මලාගේ ගෙවල් වලට උඩැහින් ගලා ගිය ඳොලට නෑම සහ රෙදි සෝදා ගැනීමට යාමට පුරැදුව සිටියෙමු.

ඳොල අසල පහත් බිමේ වතුර කට ළඟින්ම උතුරා යන ළිඳක්ද විය. ඒත් අප ප්රිය කළේ ඳොලේ බැස නටමින්, දියඹුන් ගසමින් හා වතුර ගසා ගැනීමේ තරග කරමින් නාන්නටය.

අනුරාධපුරයේ ඕනෑපදම් වැව් තිබුණත් අම්මා අපට ඒවායේ නාන්නට ඉඩ නොදුන්නාය. ඒ වැව් වල තිබූ වළවල් වල ගිලී මිනිසුන් මිය යාම ඊට හේතුව විය. එහෙත් අප ඉදහිට තාත්තා සමඟ මල්වතු ඔයට නම් නාන්නට ගියෙමු.

යටඳොල වත්තේ මේ ඳොලපාර ඉහළ කඳුවලින් ආරම්භ වී කුඹුරැ මැදින් ගලාවිත් කළුතර මතුගම මහපාර අද්දරදී පිංවලට වැටී පාරේ අනෙක් පස ඇති කුඹුරැ මැදින් නිසලව ගලා ගියේ පහළට දගර දමමින් ඇදී යන සර්පයෙකු පරිද්දෙනි. දොළ පාර දෙපස සරැවට වැඩී තිබුණු උණ පඳුරැ මද පවනේ එහෙමෙහේ වැනුණේ සිහින් ගීතයක් දෙසවනට මුමුණමිනි.

පැය දෙකක් පමණ අම්මා අපට සැරවනතෙක් වතුරේ නටා ගොඩට එන අපට දැනුණේ අධික බඩ ගින්නකි. අප ගෙදර දුව ආවේ බත් පත බලාගෙනය.

අප ගෙදර එනවිට මාමා ගෙදර ගසකින් කැඩූ කොස් ගෙඩියක් ලොකු ලොකු අම්මා හොඳට කොස් ඇටද යහමින් දමා තම්බා තිබුණාය. තවත් කටට කෙළ උනන කිරි හොද්දක් සහ කට්ටා කරවල බැඳුමක් පසෙක විය. හොඳින් ගෑ පොල් තැම්බූ කොස් වලටම කලවම් කොට තිබිණි.

එදා අප කෑවේ දිව්ය භෝජනයකි. එදා පටන් තැම්බූ කොස් මගේ ප්රියතම ආහාරයක් විය.

මාමා කොස් ගස් කීපයක්ම වත්තේ වවා තිබිණි. මේ ගෙඩිය කඩා තිබුණේ මුලේ සිටම ඉතා විශාල ගෙඩි හටගෙන තිබූ ගේ ඉස්සහ ගහෙණි.

තව ගසක් නම්දරා තිබුණේ පොලොස් ගැට වලටය. ඒ කාලයේ බඩදරැ අම්මලාට මේ ගසින් පොලොස් කඩා දෙනු මා දැක තිබිණි. තව ගසක් වෙන් කොට තිබුණේ වරකා වලට වූ අතර වත්තේ කොනක ගසක් කුරැල්ලන්ගේ පරිභෝජනයට වෙන් කොට තිබිණි. ඒ ගස වටේම ඉඳුනු වැල ගෙඩි වල කටු හා කොස්ඇට විසිරී තිබිණි.

ලොකු ලොකු අම්මලාගේ නිවසට නිතර එන ගමේ මිනිසුන්ට අමතරව තවත් අපූරැ පුද්ගලයෙක් දිනක් අප දහවල් කෑම සඳහා සූදානම්වන විටම පැමිණියේය. 

දිගට වවා තිබූ සුදුවන් කොණ්ඩය පස්සට පීරා පොඩි ගෙඩියක් වන්නට බැඳ තිබිණි. දිඟු සුදු රැවුල හා ඇඳ සිටි කළු කෝට් බෑය හා අත රැඳි කළු කුඩය ඔහුට යම් ප්රතාපවත් බවක් එක් කිරීමට සමත්විය. වැඩි උසක් නැති ඔහුට තිබුණේ කපටි බැල්මකි. 

ලොකු ලොකු අම්මා හා මාමා ඔහුට කපු උන්නැහේ කියා ඇමතූ නිසා අපි ඔහුට කපු සීයා යැයි කීමු.

ලොකු ලොකු අම්මා සමඟ ආගිය තොරතුරැ කතා කළ මේ කපු සීයා ඉන්පසු හරිබැරි ගැහී වාඩිවී වටපිට බැලු ආකාරයෙන් ඔහු ඉතා වැදගත් කතාවකට මුලපුරන්නට යන බැව් අපට තේරැණි. 

ඔහු එදා මොනවා කතා කලෑදැයි අපි නොදත්තෙමු. ඉන්පසු මාමා ඔහුට කෑමට ආරාධනා කළේය. ඉතා රස තරමින් කෑම කෑ ඔහු කුඩා අපටද විහිළුවක් කර වැඩි වෙලාවක් නොරැදී නික්ම ගියේය. එදා තම්බා තිබූ වත්තෙන්ම ගලවා ගත් අල වර්ගයක් ඔහු හොඳින්ම රස වින්ඳේය. මාද කුඩා කල සිටම අල වර්ග,පලා හා ධාන්ය වර්ග කෑමට ලොල්වීමි. ඒ ආශාවන් මා කියැවූ දයා රාජපක්ෂයන්ගේ චිත්රකතාවලින් මට ආරෝපණය වූවාදැයි මම නොදනිමි. ධාන්ය ගැන සිහිවන විට මා කුඩා කාලයේ දිනෙක හේනකදී අනුභව කළ කුරක්කන් පිට්ටුවක් පිළිබඳව මගේ මතකය අවදිවෙයි.

අපේ අම්මාට උප ගුරැවරියක වශයෙන් මුල්ම පත්වීම ලැබී තිබුණේ මිහින්තලයේ දුෂ්කර පාසලකටයි. මිහින්තලයේ සිට තවත් වන්නිය ඇතුළට යනවිට රොටවැව නම් හද්දා පිටිසර ග්රාමය හමුවෙයි. අපේ යටඳොල ලොකු ලොකු අම්මා , මහප්පාත් ජීවත්වන කාලයේ රොටවැව ඉස්කෝලයේ මුල් ගුරැතුමිය වශයෙන් සේවය කොට තිබුණාය. ඒ හේතුවෙන් ඒ ගමේ අහිංසක ගම්මු ඇයට දේවත්වයෙන් සැලකූහ. 

රොටවැව ග්රාමයේ මිනිසුන් කතා කළේ අමුතුම උරැවකිනි. බොහෝවචන සාමාන්යට වඩා මදක් ඇද ශබ්ද කිරීම ඒ උරැවයි. උදාහරණයක් විලස " කියලා ලියලා තියෙනවා" කියූවොත් ඔවුන් එය කියනු ලැබුවේ " කියාලා ලියාලා තියෙනවා " යනුවෙනි. 

ඒ ගම්මානයේ අපේ ලොකු ලොකු අම්මාගේ සිසුවියක් පාසල් ගමන අවසන් කොට රැකියාවක් කෙසේ වෙතත් විවාහයක් බලාපොරොත්තුව සිටියයා. අනුලා නම් වූ ඇය කුඩා මා බලා ගැනීමට අම්මාට සහය වීමට අපේ නිවසට කැඳවාගෙන එනු ලැබුවේ මේ කාලයේය. මට අකුරැ කියවන්නට බැරි කාලයේ චිත්ර කතා මාහට කියා දුන්නේ ඇය විසිනි.

පසුකලෙක අම්මලා අනුලාට ඒ ගමින්ම සුදුසු සහකරැවකු සොයා විවාහ කර දුන්හ.

අප දිනක් අනුලා බැලීමට රොටවැවේ ඔවුන්ගේ නිවසට ගියෙමු. එදින නිවස වසා තිබිණි. කවුරැත් පෙනෙන්නට නොසිටි නිසා තාත්තා අල්ලපු ගෙදරින් ඔවුන් කොහේදැයි විමසීය. අසල් වාසීන්ගෙන් ඔවුන් හේනට ගොස් ඇතිබැව් දැන ගන්නට ලැබිණි. හේනට යන පාර අසාගත් අප අනුලලාගේ හේන බලා පා එසවීමු. අප එහි යනවිට අනුලාගේ තාත්තාවූ කපුරැ නයිදේ ඇතුළු එම පවුලේ සැවොම ගිනි කාස්ටකයේ හේනේ වැඩ කරමින් සිටියහ.

අපව ඉතාමත්ම ආදරයෙන් පිළිගත් ඔවුන් එවෙලේ දිවා ආහාරයත් ළංව තිබූ හෙයින් ඔවුන් සමඟ දිවා ආහාරය ගන්නා ලෙස අපට ආරාධනා කළහ.

එදා මා ජීවිතයේ පළමු වතාවට කුරක්කන් පිට්ටු හේනෙන්ම කඩාගත් කැකිරි හොදි සහ සැමන් හොදි සමඟ අනුභව කළෙමි. වැඩි දෙයක් නොතිබුණත් ගමන් විඩාවෙන් හා බඩගින්නෙන් හෙම්බත් වී උන් අපට ඒ ආහාරය දිව්ය භෝජනයක් විය. එහි රස බොහෝ කලක් යනතුරැ මගේ මනසේ රැදී තිබිණි. එදා පටන් කුරක්කන් මගේ ප්රියතම ආහාරයක් විය.

එදා කපු සීයා රසකරමින් තම්බපු වැල් අල අනුභව කරද්දී මා ඊට කලකට පෙර රස විඳි කුරක්කන් පිට්ටු මට සිහිවිය.

ඊට පසු කිහිපවිටක්ම කපු සීයා පැමිණෙන අයුරැත් ලොකු ලොකු අම්මා සමඟ මොනවදෝ කතා කරන බවකුත් අප දුටුවෙමු.

ඊළඟ නිවාඩුවේ අප නැවත ගම පැමිණි විට කපු සීයා ආ ගිය කාරණය හොඳින්ම පැහැදිලි විය.

තව කොටසක් ලබන සතියේ.......



- චන්දන ගුණසේකර- එක්සත් රාජධානිය


Saturday 21 February 2015

යටඳොල වත්ත 4- අළුත් අවුරැද්ද....



ඒ උදැල්ලේ මිට අඩි හතරක් හෝ පහක් පමණ දිග වූ අතර උඳලු තලය කුඩා කුල්ලක් සිහියට නැගීය. කබොක් ගලින් යුතු යටඳොල පොළොව හා ඔට්ටු වූ තලයේ මුවහත හිරැ එළිය වැටී දිලිසුණි.

කුඩා මට උදැල්ලක් උවමනාවූයේ මීටත් බොහෝ කලකට පෙරාතුවය. 

ඒ මා පාසලේ දෙවැනි වසරේ ඉගෙන ගන්නා කාලයයි. සෑම අවුරැදක්ම අවසානයේ නව වසර සඳහා ගතයුතු අච්චු පොත් ලැයිස්තුව අපට දෙනු ලැබිණි.

නිවාඩුව පටන්ගෙන පළවෙනි දිනම නංගී හා මම අම්මාට ඇවටිලි කොට ටවුමට යන්නේ පොත් ගැනීමට පොත් සාප්පුවටයි. එහිදී මිලට ගන්නා පොත් අතර මාගේ ප්රියතම පොත වූයේ සිංහල අච්චු පොතයි. ඒ අළුත් පොත් වල නැවුම් සුවඳ මේ දැන්ද මගේ නහයට දැනෙනවා වැනිය.

සිංහල පොත ලැබී දින දෙකක් යන්නට පෙර එය කියවා නිම කිරීම මගේ පුරැද්ද විය. දෙකේ පංතියට නිර්දේශිත පොතේ තිබූ කතා හා සමහර කවි මට අදටත් මතකය.

දසමහා යෝධයන් ගැන තිබූ කතා, අතේ ඇඟිලි පහ පිළිබඳව තිබූ තේරවිලි කවි මට දැනුත් සිහිවේ.

මේ කතා අතුරින් මගේ සිත තදින්ම ඇද බැඳ ගත්තේ මගේ වයසේ ළමයෙකු විනෝද ගමනක් තම දෙමාපියන් හා නෑදෑයින් සමඟ බසයකින් අනුරාධපුරයට ගිය කතාව සහ තම සහෝදරයෙකුගේ ගෙවත්තකට ගොස් එහි වවා තිබූ එළවළු හා පලතුරැ වගාවන් දැකීමෙන් ඒ ගැන ඉතාමත්ම ආශාවට පත්වී තමනුත් ඒ අයුරින්ම ගෙවත්තක් වගා කළ කථාවටයි.

එයිනුත් ගෙවත්තක් වඟා කිරීම පිළිබඳව මගේ සිත ඇදීගියේ බොහොමත්ම තදිනි. මටද ගෙවත්තක් සැදීමට උවමනා වුණි. දිනක් අනුරාධපුරයට එද්දී මාමා මට කුඩා උඳලු තලයක් ගෙනැවිත් තිබිණි. ඔහුම ගසක ලීයක් කපා එහි පොත්ත අයින් කොට පිහියෙන් හොඳින් ගා එය සුමට කොට උඳලු තලයට ගසා මට පුංචි උදැල්ලක් තනා දුන්නේය.

එතැන් පටන් මගේ සෙල්ලම වූයේ නංගීත් සමඟ වත්තේ එක් කොටසක් කොටා පාත්ති සාදා එළවළු හා පලතුරැ ඇට සිටුවීමයි.

අපේ තාත්තාට එළවළු පාත්ති මනාවට සැකසීමේ පුරැද්දක් තිබිණි. තාත්තාද විනෝදයට වත්තේ මුකුණුවැන්න පාත්ති ආදිය වඟා කළේය.

මට තිබූ එකම අසතුට වූයේ මාමාගේ උදැල්ල මෙන් මගේ උදලු තලයේ මුවහත දිලිසෙන්නේ නැතිකමයි.

මේ අතර දිනක් මා උදෑසන පියාණන් හා පාසල වෙත යන අතර අපේ ගේ ඉදිරිපට පාර අයිනේ පොළොවෙන් පැනනැඟුණු වතුර මලක් දුටිමි. මා මේ බව තාත්තාට පැවසූවිට තාත්තා ජලසම්පාදනයට ඒ බව දැන්වීය.

පහුවෙනිදා මා පාසල ඇරී නිවසට එනවිට පාරේ මා වතුර මල දුටු තැන විශාල වළක් කපා මිනිසුන් කිහිප දෙනෙකු වැඩ කරමින් සිටිනු දක්නට ලැබිණි. ඔවුහු පාරේ ජල නළයේ තිබූ සිදුර ප්රතිසංස්කරණය කොට ඒ විශාල වලද වසා දමා අත්පා සහ ආයුධ සෝදා ගැනීමට අපේ ළිඳට පැමිණියහ.

අත්පා සෝදා ගෙන අම්මා ඔවුනට සාදා දුන් තේ ද පානය කොට ඔවුන් සමුගෙන ගියද ඔවුනට අමතකවූ යමක් ළිඳ ළඟදී මගේ ඇස ගැටුණි. ඒ මාමාගේ උදැල්ලම මෙන් මුවහත හොඳින් දිලිසෙමින් වූ උදලු රජෙකි.

බොහෝ ප්රීතියට පත් මා කාටවත්ම නොකියා උදැල්ල හොඳින් සෝදා පරිස්සමින් තබා ගතිමි. එය මට ලැබුණු මහා වටිනා වස්තුවක් ලෙස සිහින දකිමින් සිටියදී එදා සවසම
එහි අයිතිකරැ පැමිණ එය ඉල්ලාගන
ගියේ මගේ සිහින ලෝකය කුඩු පට්ටම් කරමිනි.

මේ අයුරින් ගොවිතැනට හා ගැමි ජීවිතයට මගේ තිබූ ඇල්ම සුළුපටු නොවීය.

ඒ සඳහා මා කියැවූ චිත්ර කතා, නැරඹූ චිත්රපට හා සවන් දුන් ගුවන් විදුලි නාටකද හේතුවන්නට ඇත.

ඒ කෙසේ වෙතත් ගෙවත්තට උදේ ආහාරයෙන් පසු විටකයකුත් හපමින් අවතීර්ණවන මාමාට කළයුතු දහසකුත් එකක් වැඩ තිබිණි. 

වල් තණ කොළ උදලු ගා මඤ්ඤොක්කා ගස් වලට හා බතල වැල් වලට පස් දැමීම, කරවිල,පතෝල හා මෑ වැනි වැල් වලට මැසි ගැහීම හෝ ඉනි සිටුවීම, මැරැනු කොළ කපා දමා කෙසෙල් පඳුරැ ශුද්ධ කිරීම, අන්නාසි පඳුරැ වල හට ගෙන පැහෙමින් තිබූ අන්නාසි ගෙඩි සතුන්ගෙන් වහන් කිරීම, පොල් ගස් වලට පොහොර දැමීම හා පස් සේදී යාම වැළැක්වීම සඳහා ගල් වලින් වැටි බැදීම ඒ දහසකුත් එකක් වැඩ වලින් කිහිපයක් පමණි. එමෙන්ම ඔහුගේ වටිනාම සම්පත වූ බුලත් කොරටුවටනම් සාත්තු කළේ තමන්ගේම දරැවකට මෙන් ඉතාමත්ම ආදරයෙනි.

මාමා වත්තේ වවා තිබූ කරාඹුනැටි ගසක දල්ලක් කඩා කෑම හෝ කුරැඳු ගසක ළපටි ඉත්තක් කඩා විකීමට මා ප්රිය කළෙමි. 

බොහෝවිට මා කරාඹුනැටි,කෝපි හෝ ගම්බිරිස් කැඩීමටද මාමාට උදව් වුයේ ඒ කර්මාන්ත සඳහා මා තුළ තිබූ ඇල්ම හේතුවෙනි.

වඟාවන්ට අමතරව මාමාගේ ඇල්ම බැල්ම හෝ පහස නොලැබූ එකදු ගලක් හෝ මුලක් වත්තේ නොතිබුණි.

තාර පාරේ සිට ලොකු ලොකු අම්මලාගේ ගෙදර පසුකරන් දිවුනු ගුරැ පාරේ තිබූ බෑවුමේ වැඩිකම නිසා වාහනයක් ඒ පාරේ උඩට ගත නොහැකි විය. එහෙත් කල් ගත වෙත්ම ඒ පාරේ බෑවුම කපා වාහනයක් ගැනීමට හැකිවනසේ පහත් කොට තිබිණි. 

මේ හේතුවෙන් ලොකු ලොකු අම්මලාගේ ඉඩම පාරට වඩා මීටර දෙකක් පමණ උස් විය. අප වරක් නිවාඩුවට ගමේ ආ විට මාමා පාරේ සිට ඉඩමට ගොඩවීම සඳහා ගල් හා පස් යොදා ඉතා අපූරැ පඩි පෙළක් සාදා තිබිණි.

මේ කාලය වනවිට අපේ පවුලට තවත් පුංචි සිඟිත්තියක් එක්වී සිටියාය. ඒ මගේ පුංචි නැඟෙනියයි. එහෙත් ඈ කුඩා කාලයේ බොහෝ විට විශේෂයෙන් නිවාඩු කාලවල උනින් පෙළුණාය. වරක් මහ රෝහලේ පවා නවත්වා ඇයට ප්රතිකර කිරීමට සිදුවිය.

මේ හේතුවෙන් වරක් අපට ගමේ යාමට පවා නොහැකිවිය. එයින් උරණවූ නංගී සහ මම අපේ චූටි නැඟෙනියට නමක් පවා පට බැන්ඳෙමු. 

දිනක් අප දුම්රියෙන් ගමේ යමින් සිටින විට දුම්රිය කවුළුවේ ෂටරයක් හදිසියේම පහත්වී ඇයගේ ඇඟිලි මත පතිත විය. වාසනාවකට පුංචි ඇඟිලි වලට එතරම් හානියක් නොවුණි.

වරක් අප ගමේ ගියේ අවුරැදු නිවාඩුවටය. මාමා ලොකු පොල් ගස් දෙකක් මැද අපට ඔංචිල්ලාවක් සාදා දුන්නේය. උදේ සිට රෑවනතුරැත් අප කළේ ඔංචිලි පැදීමය. ඒ අතර අක්කලා සමඟ එකතුව පංච දැමීම, කැට ගැසීම හා කාඩ් ගැසීම වැනි ක්රීඩාවල නිරත විමු. කාඩ් ගැසීමේ අති දක්ෂයකු එහෙම නැත්නම් කප්පිත්තෙකු වු අපේ තාත්තා සමඟ කාඩ් ගසා වෙන කෙනෙකුන් දිනුවේ බොහොම කලාතුරකිනි. ඒ කාඩ් සෙල්ලම් අතර ඕමි, පස් වාසි, හත් වාසි, තුන්සිය හතර හා කුන්ජුස් නමින් හැදින්වූ ක්රීඩා කිරීමට අප ලොල් වුණෙමු. මේ ක්රීඩා කරන අතර පුංචි අඩියක් ගැසීමටද තාත්තා අමතක නොකළේය.

මේ දිනවල ලොකු ලොකු අම්මලාගේ කුස්සියේ පැවතියේ වෙනදාට වඩා කලබල ගතියකි. වැඩ කිරීම සඳහා ගමේ වයසක කාන්තාවන් කිහප දෙනෙකුම පැමිණ තිබිණි.

තැනෙක පිටි කොටන කෙනෙකි. තවත් තැනෙක ආච්චි කෙනෙකු ලිපක් ළග ඇණබාගෙන කොණ්ඩ කැවුම් බදින අයුරැ බලන්නට කදිමය. උතුරන තෙල් තාච්චියකට හැන්දකින් කලින් අනා පිළියෙල කරගත් පිටි සහ සීනි වලින් තැනූ තලපයක් දමා අනෙක් අතින් අල්ලා ගත් ඉරටුවකින් එහි කොණ්ඩය ගන්නා ගමන් හැන්දෙන් එයට නටන තෙල් ඉසීම එසේ මෙසේ වැඩක් නොවීය. ඒ සඳහා නම ගත් කැවුම් ආච්චිලා කිහිප දෙනෙකුම ඒ ගමේ විසූහ. මේ කාලයේ නම් ඒ සඳහා දක්ෂ පළපුරැදු අය ටවුමේ තබා ගම් වලවත් ඇතිදැයි සැක සහිතය.

තවත් තැනෙක මුං කැවුම් හැදුණු අතර ආස්මී හදන හැටිද බලන්නටම කඳිම දසුනක් විය. 

එහිදීද උතුරන තෙලට ඉඳි ආප්ප රැළි මෙන් සිටින ලෙස පදමට අනාගත් පිටි සීනි මිශ්රණයක් වත් කරනු ලැබීය. එය හොඳින් පිසුණු පසු පත්තර ඇතිරෑ වට්ටියක තැන්පත් කෙරිණි. ඉන්පසු නටවා ගත් පැණි රටාවකට ආස්මී මතට වක්කරනු ලැබිණි. මේ සෑම රස කැවිල්ලක්ම බොහොම පරිස්සමින් මුට්ටිවල අඩුක් කොට කටට පත්තර කොළයක් තබා ලණුවකින් බඳින ලද්දේ ලොකු ලොකු අම්මා විසිනි. කුස්සියේ පැතිරැනු ගිනි රස්නය තුළින් නාස් පොලු පීරා ඇදුණු ඒ තෙල් මිශ්ර කැවුම් සුවඳ මේ දැනුත් මට දැනෙනවා වැනිය.

අවුරැදු කාලයේදී කිරීමට මාමාට තවත් රාජකාරියක් තිබිණි. එනම් අවුරැදු මේසයට තැබීමට හොදවැයින් කෙසෙල් කැනක් ඉදවා ගැනීමයි. 

මාමා මේ සඳහා සැලසුම් කළාක් මෙන් හොඳට පැහුණු කොසෙල් කැනක් හැම අවුරැද්දකම වාගේ මාමාගේ කෙසෙල් කොටුවේ තිබිණි.

වත්තේ ගෙදරට කිට්ටුව හොඳ තැනක් බලා කෙසෙල් කැනේ තරමට වඩා මදක් විශාලව වළක් කපන මාමා ඒ තුළ කෙසෙල් කොළ අතුරා කෙසෙල් කැන බොහොම පරිස්සමින් තැන්පත් කොට උඩින් ලෑල්ලකින් වසා ඒ උඩ පස් අතුරන්නේ හොඳ සීරැ මාරැවටය. වළේ එක් කොනකින් එළියේ සිට කෙසෙල් කැන දක්වා දිවෙන පුංචි බට කෑලක්ද සවි කරන්නේ ඊට පසුවය. එතැන් සිට දින කිහිපයක් බටයේ කට ළඟ තැබූ පොල් කටු අඟුරැ මතට භූමටලු හා හනසු දමා කුල්ලකින් ගසමින් ඉන් නිකුත්වන දුම බටය තුළින් කෙසෙල් කැනට වදින සේ ' දුම් ගැසීම' කරනු ලබයි. ඒ කාලයේ කෙසෙල් ඉදවා ගත්තේ මෙලෙසිනි.

මෙවැනි රසවත් සිද්ධීන් බලමින් හා එක් එක් ක්රීඩා කරමින් අප විනෝද වූවද අවුරැදු දා නම් මට ගම එපා විය.

තව කොටසක් ලබන සතියේ......

පළමු කොටස  https://www.facebook.com/chandana.gunasekera/posts/10205699402714803:0

දෙවැනි කොටස https://www.facebook.com/chandana.gunasekera/posts/10205760375399082:1

තෙවැනි කොටස  https://www.facebook.com/chandana.gunasekera/posts/10205808428520380:1

චන්දන ගුණසේකර - එක්සත් රාජධානිය

Saturday 14 February 2015

යටඳොලවත්ත 3 - රබර් රොටී....



මාමාට අලුයමින්ම කළ යුතු කාරිය වූයේ අක්කරයක් පමණවූ ඔවුන්ගේ රබර් වත්තේ රබර් කිරි කැපීමයි. මේ රබර් වත්ත ලොකු ලොකු අම්මලාගේ ඉඩමට පිටපසින් අල්ලපු වැටේ පිහිටා තිබිණි.

මේ සඳහාම අඳින රබර් කිරිවැටී දුර්වර්ණ වූ පරණ සරමක් හා කමිසයක්ද මාමාට තිබිණි. 

උදේම නැඟිට ලිපෙන් නිවා ගත් අඟුරැ කැටයක් කටට දමා හපා අසල ගසකින්(මට ගසේ නම මතක නැත. බෝඹු වගේ කියනු යාන්තමට මතකයේ ඇත) කඩාගන්නා කොටු කැබැල්ලක් හපා සාදා ගන්නා බුරැසුවකින් බුලත් කහටින් පිරැනු දත් මනාවට මැදගන්නා මාමා උදෑසන සීතල පින්නෙන් බේරිමට ජටාවක් හිස බැඳ කිරි කපන පිහිය හා ඔට්ඨපාලු දමා ගැනීමට ගෙනයන බෑගයද එල්ලාගෙන රබර් වත්ත බලා පිටත් වන්නේ යුද්ධයට යන සෙබළකු පරිද්දෙනි.

ඔට්ඨපාලු යනු ඊට පෙරදා ඉනූ කිරි, රබර් ගසේ කැපුම් දාරයේ හා එල්ලා ඇති පොල් කටුවල මිදීමෙන් සැදුණු දෙයකි. මේවා එකතු කොට වේලා යම් අඩු මිලකට විකුණා ගත හැකිවිය.

අප මේ ඔට්ඨපාලු වලින් රබර් බෝල ආදිය තනාගෙන සෙල්ලම් කළෙමු. ඉන් වහනය වූ දුගද අපට ප්රශ්නයක් නොවිණි.

ගසින් ගසට යන මාමා කැපුම් දාරයේ මිදුණු ඔට්ඨපාලු පටිය ඇද ගලවා පොල් කට්ටේ මිඳුණු රබර් කිරි ලඩයද සමග බෑගයට දමා පොල් කට්ට නැවත එල්ලා ඉතා සීරැ මාරැවට කිරි කපන පිහියෙන් ගසේ පොත්ත කලාවකට කපන්නට පටන් ගනී. කැපුම් පහර දිගේ සුදෝ සුදට ගලා හැලෙන කිරි දහරාවෝ බලන්නට ආස හිත පිරෙන දසුනකි. ඉන්පසු පොල්කට්ටට කිරිටික පිරෙන්නට සලස්වා මාමා අනෙක් ගසට යයි. මේ ලෙසට වත්තේ සෑම ගසකටම යා යුතුය. 


ඉතා සීරැ මාරැවට මේ කැපීම සැමටම කරන්නට බැරැය. එයට මනා සංයමයත් පළපුරැද්දත් උවමනාය.

රබර් පේළි කඳු බෑවුමේ එක් එක් තට්ටුවට වෙන්නට තනි පේළියට සිටුවා තිබීම නිසා එක පේළියක් ඉවරවූ පසු අනෙක් පේළිය වශයෙන් ක්රමානුකූලව කිරි කැපීම කළ හැකි විය.

පැය දෙක තුනකින් කිරිකපා ලේ ගලන දෙපයින් යුතු මාමා ගෙට ගොඩවනු මට අද මෙන් මතකය. ලේ ගලා ආවේ කූඩැල්ලන් පාද වල එල්ලී ලේ උරා බීමෙනි. සීතල තෙත බරිත මේ පරිසරයේ ඉතා පුංචි තණ කොලේ පවා කූඩැල්ලන් යහමින් සිටියහ.

අනුරාධපුරයේ වියළි පරිසරයේ ජීවත් වූ අපට මේ කූඩලු කරදරය තිබුණේ නැත. 

සමහර කූඩැල්ලන් කෙතරම් තදින් මාමාගේ දෙපා වල එල්ලී ලේ බොමින් සිටියාද කියතොත් උන් ගැලවීමට ලුණු වතුර පවා දැමීමට සිදුවිය. සමහර දිනවල මාමා දෙපා වල සබන් අතුල්ලාගෙන රබර් වත්තට ගියේය. සබන් ඇතිල්ලූවිට කූඩැල්ලන් කකුලට ගොඩවීම අඩු වීම මෙයට හේතුවයි.

කූඩැල්ලන් මතක් කරද්දී මට ඔවුන් සම්බන්ධ කතා කිහිපයක් සිහියට එයි. 

එකක් අප කළ ඉතා පව්කාර වැඩකි. කුඩා කල එය කළත් පහුවෙනවිට එහි වැරද්ද පෙනී අප එය නැවත නොකළමු. ඒ නම් කූඩැල්ලන් අල්ලා ගින්දරට දැමීමයි. ගිනි රස්නයට බැලුමක් මෙන් පිම්බී උන් පිපිරී යනු බලා ඒ දිනවල අප තුටු වූවත් එහි පව්කාර බව වැටහුණු පසුව අප යළි එසේ නොකළෙමු.

අනෙක් කාරණය නම් මටම සිදුවූ ඇබැද්දියකි. චිත්ර කතා කියවීමේ පිස්සකු වූ මා ( චිත්ර කතා හා බැඳුණු මගේ ළමා කාලයේ අත්දැකීම් මා වෙනම ලිපියක ලියා ඇත) ලොකු ලොකු අම්මලාගේ නිවස අසල ඔවුන්ගේ රබර් වත්ත පාමුළු තිබූ ප්රාදේශීය පුස්තකාලයට යන්නට ඇබ්බැහි වී සිටියෙමි. ඒ කුඩා ගොඩනැඟිල්ලේ එක කොටසක පුස්තකාලයද අනෙක් කොටසේ යටදොල ප්රදේශීය ඩිස්පැන්සරියද පිහිටා තිබිණි.

උදේ කෑමෙන් පසු පුස්තකාලයට වදින මා නැවත නිවසට ආවේ දිවා ආහාර වෙලාවටත් පසුවය.

එහිදී මා සුසිල් ප්රේමරත්නයන්ගේ 'ලංදේසි හටන ' නම්වූ මණරම් චිත්ර කතා පොත් ගොන්නම කියැවූයෙමි.

දිනක් මෙලෙස මුළු ලොවම අමතක වී ලංදේසි හටනේ සටන් කරමින් සිටින විට හදිසියේම මගේ වම් පාදයේ කුඩා ඇඟිල්ල හා ඊට යාබද ඇඟිල්ල අතර යමක් සිරවී ඇතිබවක් ඈත්ව තිබූ ඇඟිලි අතරින් දක්නට ලැබිණි.

කලබල වූ මා හොඳටම බියවී ඒ කුමක්දැයි කකුල ගසා දමමින් බැලුවිට ඒ වනවිටත් පැය ගණනක් නිදහසේ මගේ ලේ උරා බී සන්තෘප්තව උන් කූඩැල්ලා ලේ මතින්ම මත්වී බිමට වැටුණි.

ඉබේම වැටුණු නිසා ලේ ගලා නොආවත් එතනට කඩදාසි පුච්චා ගාන ලෙස පුස්තකාලාධිපති තුමාගෙන් මට ඊට පුංචි ප්රතිකර්මයක්ද ලැබිණි.

කිරිකපා ගෙට ගොඩවන මාමා උදේට පිළියෙල කර තිබෙන බත් සම්බෝල හා පරිප්පු හෝ පතෝල හොදි සමඟ අනුභව කරන අයුරැ බලන්නට ආසය.

කෑමෙන් පසු හොඳවයින් විටකයකුත් ගහගන්නා මාමා කිරි එකතු කරන භාජනත් සමඟින් නැවත රබර් වත්තට නික්ම ගියේ කැපූ කිරි එකතු කරගැනීම සඳහයි.

පැය කිහිපයකින් කිරි එකතු කරගෙන කුස්සිය පැත්තෙන් ගෙට ගොඩවන මාමා නිවසේ පිටුපසට වන්නට තනා තිබූ ඉවීමට නොව කෑම ගැනීම සඳහා භාවිතා කළ කුස්සියත් ඊට යාබදව මඩුවක් විලස සාදා තිබූ සැබැවින්ම ආහාර පිසූ කුස්සි කෑල්ලත් අතර පුංචි බරාධය වැනි කොටසේ ඈදි ගන්නේ ඔහුගේ රබර් රොටී සෑදීමේ ව්යාපෘතියේ ඊළඟ පියවර සඳහාය.

ඒ සඳහා ඔහුට එකම ප්රමාණයේ රබර් රොටී සදන තැටි කිහිපයක්ම විය. ඒවා බිම හොඳින් මට්ටම් පොළොවේ තබා ඒවාට මාමා එකම ප්රමාණයට කිරි වක් කෙරැවේ හරියට බුද්ධ පූජාව සඳහා පැන් වත් කරනවාක් බඳු සැලකිල්ලකින් හා භක්තියකිනි.

ඉන් පසු කිරි ඉක්මනින් මිදීම සඳහා ඊට එක්කරන ඇසිඩ් පිරි බෝතලය බොහොමත්ම පරිස්සමින් ළඟට ගන්නා මාමා එය ඉතා පොඩි ඩප්පියකට වත් කොට ඉතා සීරැමාරැවට කිරි තැටිවලට එක් කළේ ඒ සඳහා වූ ඔහුගේ පළපුරැද්ද හා ඕනෑකම මනාවට ප්රදර්ශනය කරමිනි.

ඉන්පසු පුංචි පැතලි දැති නැති පනාවක් වැනි යමක් ගන්නා මාමා තැටිමත කැටිවී තිබෙන රබර් පෙණ ඉතාමත් සූක්ෂමව ඉවත් කොට දැමුවේ රබර් රොටියට ඉහළම පෙනුමක් ලබා දෙමිනි.

මෙසේ සකසුරැවමට සෑදූ රොටී නියමිත වෙලාව ගතවී මිදුන පසු තැටියෙන් ගලවා මදක් අත්වලින් පැතලි කොට දෙකට නමා එකම තැටියට දමා ගන්නා තුරැත් මේ ක්රියාවලිය නිරීක්ෂණය කරමින් සිටින මා සිටන තැනින් සෙලවෙන්නේ වත් නැත.

ඉන්පසු එළැඹෙන්නේ "රොටී ගහනා " මැෂිම තිබෙන ස්ථානයට ඒවා රැගෙන යාමයි. 

රොටී දැමු තැටිය හිස උඩ තබාගත් මාමා පිටුපස මේ ගමන සඳහා මාත් දින කිහිපයක්ම යන්නට පෙලැඹුණේ මෙවැනි තැන්වලට යාමට මගේ තිබුණු ආශාව නිසාමය. මාමාත් එයට විරැද්ද නොවීම මගේ සිතට මහා සැනසීමක් විය.

රබර් වතු මැදින් ගොස් වෙලක නියරවල් දිගේ මද දුරක් ගමන් කොට පුංචි ඇලකින්ද එගොඩවූ විට රබර් රොටි ගහන මැෂිම තිබූ ගෙදරට සේන්දුවිය හැකි විය.

එහි මැෂින් දෙකක් විය. මාමා දෙන රබර් රොටිය මැෂිම ක්රියා කරවන්නා මුලින්ම එක මැෂිමක රෝලක් මතින් යවා හොඳින් තුනී කරන්නේය. ඉන්පසු හොඳින් තුනීවූ රොටිය අනෙක් මැෂිමේ එවැනිම රෝලක් අතරින් යවා යම් දාර දාර වැනි හැඩයක් රොටියට ලබා දුන්නේ මාව විස්මයට පත් කරවමිනි.

ඉන්පසු නියමිත ගාස්තුව ගෙවූ මාමා ගහපු රොටීත් කර මත තබාගෙන මාත් සමඟ ආපසු එන්නට පටන් ගති.

ඒ නිවස පාරට වැටෙන තැන තිබූ ගසක ගොස් තිබූ බුලත් වැලකින් කොළයක් කඩා මම මුවේ රැවා ගතිමි.

හැපූ විට ආ රසයෙන් එය බුලත් නොවන බැව් තේරැම් ගත් මා වහාම එය ඉවතට දැමුවෙමි. සිනාසී මාව දැනුවත් කළ මමා ඒ ගම්මිරිස් වැලක් බැව් මාහට පැවසීය.

ඉන්පසු මේ රබර් රොටී දුම්ගසා හොඳින් වේලාගත යුතු විය. ඒ සඳහා ඒවා දුම්මැස්සේ ගැටගැසූ වැල් වල රෙදි මෙන් වනා තැබුවේද මාමා විසිනි.

ඒවා පදමට වේලුණු පසු මතුගම රබර් කඩයට ගොස් විකුණා ගෙදරට උවමනා අඩුම කුඩුමද මතුගම පොළෙන් ගෙන ඉතුරැ සල්ලී සියල්ලම ලොකු ලොකු අම්මා අතට දෙන මාමා තමන්ට කියා කිසිත් ගත් බවක්නම් මට මතක නැත.

වැසිදිනවල රබර් ගස් නොකපන නිසා එවැනි දිනවල මාමාට උදේවරැවේ යම් නිවාඩුවක් ලැබිණි.

එවැනි දිනවල වැස්ස මදක් තුරල් කළ පසු උදැල්ලකුත් කරගසා ගන්නා මාමා කෙළින්ම ගියේ වත්තටය. ඒ උදැල්ල එසේ මෙසේ උදැල්ලක් නොවීය.

තව කොටසක් ලබන සතියේ.....

-චන්දන ගුණසේකර-එක්සත් රාජධානිය

Saturday 7 February 2015

යටඳොලවත්ත 2- රතු මහත්තයා......



අප කළුතර සිට පැමිණ බසයෙන් බැසගන්නා බස් නැවතුමේ තනා තිබුණේ ඉතා අපූරැ බස් හෝල්ට් එකකි. ඒ අවට තරැණ කැලගේ එකමුතු කමේ ප්රතිඵලයක් විලස ඔවුනගේ ශ්රමයෙන් එය ඉදිවී තිබිණි.

මතුගම යෑම සඳහා බසයක් එනතුරැ සිටින ප්රදේශ වාසීන්ට අව්වෙන් හා වැස්සෙන් බේරි මෙය යටට වී කදිමට ඉන්නට ලැබුණි.

පොළේ යෑමට, ඇඳුම් පැළදුම් ගැනීමට හා තමන්ගේ රබර් රොටී විකුණා ගැනීමට යාමට තිබූ ළඟම ටවුම වූයේ මතුගමයි.

මේ අනගි බස් හෝල්ටය ඉඳිකිරීම සඳහා මූලිකව ක්රියා කොට තිබුණේ එවකට විශ්ව විද්යාල සිසුවකු වූ ලොකු ලොකු අම්මාගේ එකම පුතු විසිනි. අප ඔහුට පට බැඳ තිබූ නම වූයේ " කැම්පස් කොල්ලා " යන්නයි.

ඔහු සෑම විටම පාහේ අපේ තාත්තත් සමඟ දේශපාලන වාද විවාද කරනු අපට ඇසී ඇත. අපේ තාත්තා දේශපාලනය නොකළත් සැමවිටම කතා කළේ යූඇන්පියට පක්ෂවය. විශ්වවිද්යාල සිසුවකු වූ අයියා සමසමාජ අදහස් දැරීය. ඔහුගේ සෝවියට් රැසියානු සංගම් සමඟ සම්බන්ධකම් තිබිණි.

ඔහු වරක් සෝවියට් පොත් ප්රදර්ශනයකින් ගෙනා රැසියානු පොත් දෙකක් පොත් පිස්සකු වූ මාහට තෑගි කළේය. පොත් දෙකම දැදිගම වී රැද්රිගූ මහතාගේ පරිවර්තන වූ අතර එක පොතක් " ලස්සන වසීලිස්සා " සහ අනෙක "මගේ හපන්කම්" නම් විය. ලස්සන පිංතූර වලින් විචිත්රවූ ලස්සන වසීලිස්සා පොත මා එදාම කියැවූවත් මගේ හපන්කම් කියැවූයේ ඊට අවුරැදු කිහිපයකටම පසුවය. ඉන්පසුව සෑම නිවාඩුවකම කියවන මගේ අත් පොතක් තත්වයට මගේ හපන්කම් පොත පත්විය. ඒ පොත රොටියක් හපමින් කියැවීම මගේ විනෝදාංශය විය. එම පොතෙහි නානාවිධ රොටි වර්ගත් එහි කතා නායකයා ඒවා කන අන්දමත් ඉතාමත්ම රසවත් ලෙස විස්තර කර තිබීම ඊට හේතුවයි.

ඒ කාලයේ මේ පළාතක විදුලි බලය තිබුණේ නැත. කදුවැටි වලින් හා රෑස්ස රබර් වතු වලින් වටවී තිබූ නිසා සවස හතර පමණ වන විට පළාතම වසා ගත්තේ මූසල පාළුවකුත් සමඟ එන කළුවරිණි. තැනිතලා අනුරාධපුරයේ සවස හය පමණ වන තුරැ ලැබුණු ඉර එළිය හා වියළි දේශ ගුණයට හුරැවී සිටි අපට ඉර මහා කඳුවලට මුවාවීමත් සමඟම දැනුණේ තද සීතලකි.

විදුලි බලය නොතිබීම නිසා ගෙයත් ඒ අවටත් අඳුරින් වැසීගියේ කලු ඇඳුමින් සැරසුණු මන්තර කාරියක් තම විශාල අත් යුගලයෙන් පළාතම මිරිකාගන්නාක් මෙනි.

එවිට නිවස එළිය වූයේ චිමණි ලාම්පු හා කුප්පි ලාම්පු වලනි. එහෙත් සාලය ආලෝකමත් කිරීමට ගෙන ආ එක්තරා ලාම්පුවක් සමඟ අපේ පොඩි මාමා ඔට්ටුවනු සෑම සවසකම දක්නට ලැබුණු සුලභ දසුනකි. 

එම ලම්පුව හැදිනවූයේ පැට්රෝල් මැක්ස් කියාය. එහි මැද චිමිනිය ඇතුළේ ආලෝකය විහිදුන කොටස " මැන්ටලය" නමින් හැදින්විණි.

මාමා සීරැ මාරැවට ඊට හුළං ගසා එහි මැන්ටලය හොඳින් දැල්වුණු පසු එහි එළිය මුළු පළාතටම විහිදුණි. ඒ අතරම ඉන් නිකුත්වූ රැහැයියෙකුගේ බදු හඬ මට මේ දැනුත් ඇසෙන්නාක් බඳුය. මේ ක්රියාවලිය දෙස බලාසීටීමට අප ආශා කළත් මෙය ඒ පිළිබඳ හොඳ පළපුරැද්දක් නැත්තෙකුට පහසුවෙන් කළ හැකි කාර්යයක් නොවීය. එමෙන්ම ඉතාමත් අනතුරැදායකද විය.

රාත්රියේ එළියේ වූයේ කෑලි කැපිය හැකි ඝන අඳුරකි. නිවස ඉදිරිපසින් පිහිටි විසල් රබර් යාය එයටම රැකුලක් විය. ඒ අතර එළිය විහිදුවමින් ඒ මේ අත ඉගිල්ලුණු කලාමැඳිරියන් දෙස බලා සිටින මට හැගී ගියේ අහසට අමතරව ගස් වැල් හා අප අවටත් තරැ පලසක් එලා ඇති සැටියකි. මේ දසුන් වලින් කුල්මත්වූවත් දැඩි අඳුරට බියවූ අප සැමවිටම සිටියේ කවුරැන් හෝ වැඩිහිටියෙකුට ළංවීය.

ඒ අතරසමහර රාත්රි කාල වල අවට ඇති ලැයිමකින් ඇදී ආවේ මහා මූසල බෙරයකට තට්ටු කරන හඬකි. මා එය කුමක්දැයි අපේ පොඩි මාමාගෙන් විමසූ විට ඔහු පැවසුවේ ලයිමේ කෙනෙකු මිය ගොස් ඇති බවය. ඒ අසා අප තවත් බිය වීමු.

රබර් ගස් වල කොළ හැලෙන කාලයේ නිවස ඉදිරිපසින් විරාජමාන වූ මහා කන්ද හොඳින් පෙනෙන්නට පටන් ගනී. රාත්රියේ කලුවරත් සමඟ මේ දෙස බලා සිටින අපට එක්තරා ආලෝකයක් කන්දට පිටුපසින් මතුවී අඳුරැ අහස් කුස එළිය කොට කැරකී ආපසු යනු දක්නට හැකි විය. එය බේරැවල පිහිටි ලයිට් හවුස් එහෙම නැතිනම් පහන් කන්දකින් නිකුත් වෙන ආලෝකය බැව් පොඩි මාම අප සමඟ පැවසීය.

අප නිවාඩුවට එන තුරැ ලොකු ලොකු අම්මාද බලා සිටියේ නොඉවසිල්ලෙනි. අපේ අම්මා මෙන්ම ඇයද අපට ආදරය කළාය. අපද ඈට අපේ අම්මාට මෙන්ම ආදරය කළෙමු. ඈ නොයෙක් නොයෙක් දේ කුඩා අප වෙනුවෙන් ගෙනාවාය. අප ආස කරන කෑම උයා දුන්නාය.

මා ආසම ලොකු ලොකු අම්මා සවසට පැයක් පමණ ගාථා කියමින් බුදුන් වඳින හඬට සවන් දීමය. ඇය කියූ ගාථා අතුරින් මගේ සිත තදින්ම ඇදී ගියේ "සුපටිත්තිත රක් අනුරාධපුරේ සමදිට්ඨිත දක්ඛිණ සාකබවන්" කියා අනුරපුර ජය ශ්රී මහා බෝධිය වන්දනා කළ ගාතාවටය. ඈ එය ලයාන්විතව ගායනා කළ ආකාරයට මා පෙම් කළෙමි.

රාත්රි අඳුරත් සමඟ නිවසේ තැන් තැන්වල හොල්මන් සේ අප සැම වාඩිවී සිටියේ ඒ වෙලාවට කළහැකි අන් වැඩක් නොතිබූ බැවිනි.

අනුරාධපුරයේදී ඔහුගේ යහළුවන් සමඟ බොහොම විනෝදයෙන් සන්ධ්යාවන් ගත කිරීමට හුරැවී සිටි අපේ තාත්තාටනම් යටඳොල විසුම හිරගෙයක් බඳු විය. දින දෙකකට වඩා එහි ගත නොකළ ඔහු අපව යටඳොල නවත්වා අනුරාධපුරයට ගියේ එහෙයිනි.

අප යටඳොලවත්තට යෑමට ආකර්ෂණයක් වූ තවත් පුද්ගලයෙකු විය. ඔහු අපේ පොඩි මාමාය. පැහැපත් වර්ණයෙන් හා ඉතා තද කළු කොණ්ඩයකින් හෙඹි අපේ පොඩි මාමාට ගමේ මිනිසුන් කීවේ "රතු මහත්තයා" කියාය. එකල මිනිසුන් සුදු පැහැපත් සමින් යුතු අයට රතු කියා ඇමතුහ. "රතු අක්කා,රතු හාමිනේ,රතු මාමා හා රතු සීයා " වැනි නම් ඇතිවුණේ එලෙසිනි.

අපේ අම්මාගේ පොඩි අයියා වූ අපේ පොඩි මාමා කසාදයක් බැඳ තිබුණේ නැත. අනුරාධපුරයේ අපේ නිවස සාදන සමයේ එහි නතරවී ගේ වැඩපල බලාගත්තේ මේ මාමා බව අපේ අම්මා මට පවසා තිබුණාය.

ඉන් පසුව අපේ ලොකු ලොකු අම්මාගේ ආදරණීය සැමියා හදිසියේ මෙලොවින් සමුගත් නිසා මාමා යටඳොලවත්තේ නැවතී ඒ ගේ දොර වතු පිටි හා කුඹුරැ බලා කියා ගනිමින් තම ලොකු අක්කා ළඟම නතර විය.

විවාහවක් ගැන නොසිතූ අපේ මාමා මුළු දිවියම තම අක්කාගේ පිය වියෝවෙන් තනිවුණු පවුල නඟා සිටුවීමට කැප කළේය. දැන් සිටිනා තමන්ගේ සහෝදර සහෝදරියන් අමතක කරන මිනිසුන්ට මෙතුමා කදිම ආදර්ශයකි.

මාමා අවුරැද්දට වතාවක් දුම්රියෙන් අනුරාධපුරයට ආවේය. අප සිටියේ ඔහු දකිනතුරැ ඇඟිලි ගනිමිනි. ඒ ඔහු ආ පසු අලිබබා සහ හොරැ හතළිහ කතාව අස්සවා ගැනීමටය. එය කීසැරයක් නම් ඔහු කියූවාදැයි මට මතක නැත. එහෙත් ඒ හැම වාරයේදීම මුලින්ම ඇසූ දවසේ ලැබූ වින්ධනයම ලැබූ බව නම් මතකය.

මාමා අනුරාධපුර ආවේ ජය ශ්රී මහා බෝධියට කුඹුරේ අස්වැන්නේ අග්රභාගයෙන් පිළියෙල කරගන්නා කිරිආහාර පූජා කිරීමටය. එය ඔහු කුඹුර වැපිරීමට පෙර වන්නාවූ භාරයක් ඔප්පු කිරීමකි.

මාමාත් සමඟ අටමස්ථානය වඳින්නට යාමට අප ප්රිය කළෙමු. මාමා අපුර ආවිට සතියක් දෙකක් නතරවී යාමට අමතක නොකළේය. 

එවන් සමයක දිනයක් මා පාසල ඇරී ගෙදර එනවිට මාමා විසින්ම සෑදූ අපුරැ සෙල්ලම් බඩුවක් මා අත තැබීය.

එය පොල් පිත්තක් කපා එයට පොල් කට්ටකින් සෑදූ අං කුට්ටමක් ගැසූ පොල් පිති හරකෙකි. එය බිම දිගේ ඇදගෙන යාමට ලණුවක්ද ඊට සවිකොට තිබිණි. බොහෝ කලක් යන තුරැ මා හරකා දිගෙලි කරමින් හා ඌට තණකොළ කවමින් සතුටු වූ බව මට මතකය.

මහප්පාගේ හදිසි වියෝවත් සමඟම යටඳොලවත්තේ නතරවූ මාමා ගොඩින් අක්කර එකහමාරක් පමණ වූ ගෙය සහිත ඉඩම, රබර් කට්ටිය හා කුඹුර යන සංස්ථා තුනෙහිම වගකීම කරට ගෙන ඒවයේ උන්නතිය වෙනුවෙන් තම මුළු දිවියම කැප කළේය.

නිවස වටේ පිහිටි ඉඩමේ මාමා සිටුවා නොතිබුණු පැළයක් නැති තරම්ය.

අඹ,අන්නාසි,පේර,වෙරළු,දොඩම්,පැෂන් ෆෘට්, මැංගුස්,රඹුටන්,කෙසෙල් වැනි පලතුරැද කොස්,දෙල්,බතල හා මඤ්ඤොක්කා ආදී බව බෝගද පලා හා එළවළු වර්ගද, කෝපි,ගම්මිරිස්,කුරැඳු හා කරාඹු නැටි ආදී කුළු බඩු වර්ගද ඔහු වත්තේ වවා තිබිණි.

තැඹිලි හා හොඳ පොල් ගස් කිහිපයක්ද කජු ගස් කිහිපයක්ද වත්තේ විය. 

වත්තේ පසෙක කිතුල් ගසක් පවා වවා තිබිණි. එහි මල් පීදී එනවිට මාමාම කිතුල මැද්දේ පැණි සෑදීමේ අරමුණෙනි. අපටත් ඉදහිට තෙලිජ්ජ ටිකක රස බලන්නට මේ නිසා හැකිවිය. 

මත් පැන් පානය හෝ දුම් බීම නොකළ අපේ මාමා රා ඩිංගිත්තක් විනෝදයට මෙන් බීමට පැණි සඳහා නැටවීමට පෙර තෙලිජ්ජ ටිකක් පැහෙන්නට තබා තිබ්බේය.

නිවාඩු කාලයේ අප ආවිට තාත්තා හැන්දෑවට ටිකක් සප්පායම් වීමට ගෙනෙනා අරක්කු බෝතලයෙන් මාමටත් බොන්නට දුන්විට ටිකක් බිව්වා විනා පුරැද්දකට කිසි විටෙක මත්පැන් බොනු අප දැක නැත.

ඒ වෙනුවට මාමා ඉතා අධික ලෙස බුලත් සැපීමට නම් ඇබ්බැහිව සිටියේය. ඔහුට උදේ නැගිට්ට වෙලේ සිට බුලත් වඩි හත අටක්ම ඕනෑ විය.ඒ සඳහා ඔහු බොහොම පරිස්සමින් හා ආදරයෙන් සරැවට බුලත් වැලක් හා පුවක් ගස් කිහිපයක් වවා ගෙන තිබුණි. විටක් සඳහා අවශ්ය හුණු සහ දුංකොළ මාමා මතුගම පොළෙන් ගෙනාවේය.

ගෙදර සිවිලිං ගසා නොතිබුණු එම නිවසේ ඉස්සරහා කාමරයේ අයියා සහ මාමාත් දෙවැනි කාමරයේ ලොකු ලොකු අම්මා සහ අක්කා කෙනෙකුත් ඉතිරි කාමර දෙකේ අනෙක් අක්කලත් නිදා ගත්හ. අප ගිය දිනවල ඉස්සර කාමරයේ ඇඳ තාත්තාට දී මාමා සාලයේ බූරැ ඇඳක් දමා ගෙන එහි නිදා ගත්තේය.

රාත්රියේ පහන් නිවා ඇඳන් වලට ගිය පසු තම තමන්ගේ ඇඳන් වලම සිට නින්ද එන තුරැ කට්ටියම කතා කරමින් සිටිය අයුරැ නිදිමත අතුරින් මට ඇසී තිබිණි. සිවිලිං ගසා නොතිබුණු නිසා කාමරයෙන් කාමරයට කතා කරන හඬ එකිනෙකාට ඇසුණි.

ඒ කාලයේ රෑපවාහිනී යන්ත්ර තිබුණේ නැත. අප සැවොම ගුවන් විදුලියට සවන් දුනිමු. මාමා ගුවන් විදුලියේ ප්රචාරය වූ මුවං පැලැස්ස හා මොණරතැන්න වැනි කතා වලට සවන් දීම එක සතියකටවත් අත හැරියේ නැත. මාමා නිසා අපත් ඒ කතා ඇසීමට පෙලැඹුනෙමු. මුවං පැලැස්සේ කදිරා,ගුරැන්නාන්සේ මාමා,කෝරළේ මහත්තයා,මැණිකේ සහ පිනා අපේ ලෝකවල සැරිසැරෑ චරිත බවට පත්විය. 

උදේම අවදිවන මාමාට කිරීමට රාජකාරි කිහිපයක්ම විය.

ලබන සතියේ තව කොටසක් .....

-චන්දන ගුණසේකර-එක්සත් රාජධානිය. 

Thursday 5 February 2015

ඉන්දියාවේ දින පනස් හතරක්- ප්‍රවේශය



තම ජීවිත කාලයේදී එක් වරක් හෝ දඹදිව ගොස් සිදුහත් කුමරැගේ උපත,බුදුවීම, ප්රථම ධර්ම දේශනය හා පිරිනිවන් මංගල්යය ආදී උතුම් සිද්ධීන් සිදුවූ ස්ථනයන් වැඳ පුදා ගෙන බුද්ධාලම්භනක් ප්රීතියෙන් පිනා ගොස් නිවී සැනසීම බෞද්ධයන් බොහොමයකගේ සිතෙහි ඇති සිහිනයකි.

බහුතරයකට මෙය මතක්වන්නේ තමන් වයසට ගිය පසු වීම දඹදිව කරා ඇදෙන බොහෝ වයසක උපාසක උපාසිකාවන්ගෙන් පැහැදිලි වේ.

මුදල් ඇත්නම් දැන් දඹදිව යාම එතරම් අමාරැ කටයුක්තක් නොවේ. තම තමන්ගේ වත්කම අණුව එක එක වර්ගයේ පැකේජ ඇත. ඒ සඳහාම වූ ආයතන සහ සමහර සංවිධාන දිවි හිමියෙන්ම කැපවී කටයුතු කරනු දැකිය හැකිය. 

තමන්ට කිසි වෙහෙසක් වෙන්නට හෝ හිතන්නට දෙයක් නැත. නියමිත ගාස්තුවද සමගින් තම ගුවන් බලපත්රය ඔවුනට දීමයි කළ යුත්තේ. ඔවුන් ඒ සඳහා අවශ්ය වීසා සහ ගමන් ප්රවේශපත්ර ආදී සියළුම කටයුතු සම්පාදනය කොට ඔබට දැන්වූ පසු ඔවුන්ගේ කණ්ඩාම් සමඟ ඔවුන්ගේ කාල සටහනට දඹදිව ගොස් හිතේ හැටියට වැද පුදා ගෙන එන එක පමණි ඔබට කිරීමට ඇත්තේ.

එහෙත් මේ සම්මතයෙන් පිට පැනීමට මගේ ඥාති සොයුරෙකුට සිතී තිබිණි. 

දැන් මැදි වයසේ පසුවන ඔහු මස් මාළු බිත්තර කටේ නොතියයි. මත් පැන් හා දුම්බීම කිසිවිටෙක කර නැත.

ඔහුට දඹදිව ගොස් මේ ශුද්ධවූ ස්ථාන සියැසින් දැක බලා ගැනීමට සිතී තිබුණේ ඔහු පාසල් සිසුවකු වශයෙන් පාසලේදී මේ පිළිබඳ ඉගෙනුම ලබද්දීය. තම දෙමාපියන්ට ඉතාමත්ම තදින් පෙම් කල ඔහු තම මෑණියන් හා පියාණන් කැටුව මේ ගමන යායුතුයි අධිෂ්ඨානයක් සිතේ ඇතිකර ගත්තේය. එහෙත් ප්රශ්නය වූයේ මුදල් හිඟ කමයි.

මෙසේ කාලය ගත විය. කාලයේ ඇවෑමෙන් අධ්යාපනය නිම කළ ඔහු ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියෙකු වශයෙන් සේවය ආරම්භ කළේය. විවාහ වීමට මුල සිටම කිසිදු කැමැත්තක් නොදැක්වූ ඔහු තනිකඩවම ජීවත් වීමට තීරණය කොට තිබිණි. 

එතැන් සිට  ඔහුගේ එකම බලාපොරොත්තුව සහ සිහිනය වූ දෙමාපියන් කැටුව දඹදිව යාම සඳහා මුදල් ඉතිරි කරන්නට පටන් ගත්තේ එය තම ජීවිතයේ ප්රධානම කාරිය කර ගනිමිනි.

එහෙත් අවාසනාවට දෙමාපියන්ගේ අසනීප තත්ව නිසා මේ ගමන ටිකෙන් ටික මඟහැරැනි. මෑණියන් බොහෝ සේ අසනීප වුවත් ඇයට පෙර ඒ තරමටම අසනීපයක් නොතිබුණු පියාණන් මෙලොවින් සමු ගත්තේ මගේ ඥාති සොයුරාගේ දඹදිව ගමනට තවත් බාධකයක් එක් කරමිනි.

තවත් වැඩිකලක් නොගොස් අසනීපයෙන් පසුවූ මෑණියන්ද ඔහු හැර ගියාය. තනිකඩව ජීවත්වූ ඔහු ඒ පාළු නිවසේ තනිවිය.

කාලය මෙසේ බොහෝ උදාසීනව ගතවිය. ඔහු අතේ සෑහෙන මුදලක්ද ඉතිරිවී තිබිණි. මේ අතර තම ආයතනයේ සහ සමස්ථයක් ලෙස මුළු ලංකාවේම ක්රමය පිළිබඳව කළකිරැනු ඔහු අඩු වයසින්ම විශ්රාම ගත්තේය.

එවිට ඔහුට කාලය සහ අවශ්ය මුදල්ද තිබීම හේතුවෙන් දිනෙන් දින යට ගිය දඹදිව ගමන තම නැසීගිය දෙමාපියන්ගේ නාමයෙන් තමවත් යන්නට ඕනෑයැයි සිතිනි.

වහාම සිතිවිල්ල ක්රියාත්මක කළ ඔහු ඒ සඳහා සූදානම් විය. එය ඔබ අප දඹදිව යෑමට වන අන්දමේ සූදානමක් නොවීය. එමෙන්ම දින 54 ක් ගත කළ දඹදිව ගමනද එසේ මෙසේ සාමන්ය ගමනක් නොවිණි. 

ත්රාසස,භීතිය ,කුතුහලය,අධිෂ්ඨානය සහ භක්තියෙන්ද පිරිපුන් ඒ වීර චාරිකාව ඔහුගේම වචනයෙන් මා ළබන සතියේ සිට කොටස් වශයෙන් ඔබ වෙත ගෙන එන්නම්. එතෙක් මාහා රැදී සිටින්නට සුහද ආරාධනා.....

-චන්දන ගුණසේකර-එක්සත් රාජධානිය
 හතරක්- ප්රවේශය

තම ජීවිත කාලයේදී එක් වරක් හෝ දඹදිව ගොස් සිදුහත් කුමරැගේ උපත,බුදුවීම, ප්රථම ධර්ම දේශනය හා පිරිනිවන් මංගල්යය ආදී උතුම් සිද්ධීන් සිදුවූ ස්ථනයන් වැඳ පුදා ගෙන බුද්ධාලම්භනක් ප්රීතියෙන් පිනා ගොස් නිවී සැනසීම බෞද්ධයන් බොහොමයකගේ සිතෙහි ඇති සිහිනයකි.

බහුතරයකට මෙය මතක්වන්නේ තමන් වයසට ගිය පසු වීම දඹදිව කරා ඇදෙන බොහෝ වයසක උපාසක උපාසිකාවන්ගෙන් පැහැදිලි වේ.

මුදල් ඇත්නම් දැන් දඹදිව යාම එතරම් අමාරැ කටයුක්තක් නොවේ. තම තමන්ගේ වත්කම අණුව එක එක වර්ගයේ පැකේජ ඇත. ඒ සඳහාම වූ ආයතන සහ සමහර සංවිධාන දිවි හිමියෙන්ම කැපවී කටයුතු කරනු දැකිය හැකිය. 

තමන්ට කිසි වෙහෙසක් වෙන්නට හෝ හිතන්නට දෙයක් නැත. නියමිත ගාස්තුවද සමගින් තම ගුවන් බලපත්රය ඔවුනට දීමයි කළ යුත්තේ. ඔවුන් ඒ සඳහා අවශ්ය වීසා සහ ගමන් ප්රවේශපත්ර ආදී සියළුම කටයුතු සම්පාදනය කොට ඔබට දැන්වූ පසු ඔවුන්ගේ කණ්ඩාම් සමඟ ඔවුන්ගේ කාල සටහනට දඹදිව ගොස් හිතේ හැටියට වැද පුදා ගෙන එන එක පමණි ඔබට කිරීමට ඇත්තේ.

එහෙත් මේ සම්මතයෙන් පිට පැනීමට මගේ ඥාති සොයුරෙකුට සිතී තිබිණි. 

දැන් මැදි වයසේ පසුවන ඔහු මස් මාළු බිත්තර කටේ නොතියයි. මත් පැන් හා දුම්බීම කිසිවිටෙක කර නැත.

ඔහුට දඹදිව ගොස් මේ ශුද්ධවූ ස්ථාන සියැසින් දැක බලා ගැනීමට සිතී තිබුණේ ඔහු පාසල් සිසුවකු වශයෙන් පාසලේදී මේ පිළිබඳ ඉගෙනුම ලබද්දීය. තම දෙමාපියන්ට ඉතාමත්ම තදින් පෙම් කල ඔහු තම මෑණියන් හා පියාණන් කැටුව මේ ගමන යායුතුයි අධිෂ්ඨානයක් සිතේ ඇතිකර ගත්තේය. එහෙත් ප්රශ්නය වූයේ මුදල් හිඟ කමයි.

මෙසේ කාලය ගත විය. කාලයේ ඇවෑමෙන් අධ්යාපනය නිම කළ ඔහු ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියෙකු වශයෙන් සේවය ආරම්භ කළේය. විවාහ වීමට මුල සිටම කිසිදු කැමැත්තක් නොදැක්වූ ඔහු තනිකඩවම ජීවත් වීමට තීරණය කොට තිබිණි. 

එතැන් සිට  ඔහුගේ එකම බලාපොරොත්තුව සහ සිහිනය වූ දෙමාපියන් කැටුව දඹදිව යාම සඳහා මුදල් ඉතිරි කරන්නට පටන් ගත්තේ එය තම ජීවිතයේ ප්රධානම කාරිය කර ගනිමිනි.

එහෙත් අවාසනාවට දෙමාපියන්ගේ අසනීප තත්ව නිසා මේ ගමන ටිකෙන් ටික මඟහැරැනි. මෑණියන් බොහෝ සේ අසනීප වුවත් ඇයට පෙර ඒ තරමටම අසනීපයක් නොතිබුණු පියාණන් මෙලොවින් සමු ගත්තේ මගේ ඥාති සොයුරාගේ දඹදිව ගමනට තවත් බාධකයක් එක් කරමිනි.

තවත් වැඩිකලක් නොගොස් අසනීපයෙන් පසුවූ මෑණියන්ද ඔහු හැර ගියාය. තනිකඩව ජීවත්වූ ඔහු ඒ පාළු නිවසේ තනිවිය.

කාලය මෙසේ බොහෝ උදාසීනව ගතවිය. ඔහු අතේ සෑහෙන මුදලක්ද ඉතිරිවී තිබිණි. මේ අතර තම ආයතනයේ සහ සමස්ථයක් ලෙස මුළු ලංකාවේම ක්රමය පිළිබඳව කළකිරැනු ඔහු අඩු වයසින්ම විශ්රාම ගත්තේය.

එවිට ඔහුට කාලය සහ අවශ්ය මුදල්ද තිබීම හේතුවෙන් දිනෙන් දින යට ගිය දඹදිව ගමන තම නැසීගිය දෙමාපියන්ගේ නාමයෙන් තමවත් යන්නට ඕනෑයැයි සිතිනි.

වහාම සිතිවිල්ල ක්රියාත්මක කළ ඔහු ඒ සඳහා සූදානම් විය. එය ඔබ අප දඹදිව යෑමට වන අන්දමේ සූදානමක් නොවීය. එමෙන්ම දින 54 ක් ගත කළ දඹදිව ගමනද එසේ මෙසේ සාමන්ය ගමනක් නොවිණි. 

ත්රාසස,භීතිය ,කුතුහලය,අධිෂ්ඨානය සහ භක්තියෙන්ද පිරිපුන් ඒ වීර චාරිකාව ඔහුගේම වචනයෙන් මා ළබන සතියේ සිට කොටස් වශයෙන් ඔබ වෙත ගෙන එන්නම්. එතෙක් මාහා රැදී සිටින්නට සුහද ආරාධනා.....

-චන්දන ගුණසේකර-එක්සත් රාජධානිය